Opieka nad noworodkiem to duże wyzwanie dla młodych rodziców, szczególnie gdy witają na świecie pierwszego potomka. Dodatkowy stres pojawia się, gdy poród nastąpi zbyt wcześnie. Pierwsze dni noworodka w domu, nawet jeśli jest wcześniakiem, nie muszą i nie powinny być jednak stresujące i nerwowe.
Podpowiadamy, jak przygotować się do wymagającej roli rodzica, czyli co jest potrzebne dla noworodka w domu, jak powinna wyglądać opieka nad noworodkiem i jak zajmować się niemowlakiem, by i dziecko, i rodzice znaleźli się w strefie optymalnego komfortu.
Opieka nad noworodkiem w domu – jak zająć się noworodkiem?
Pierwsze dni noworodka w domu to zupełna nowość zarówno dla rodziców, jak i dla dziecka. Wszyscy potrzebują czasu, by się do tych nowych warunków przyzwyczaić. Dla młodej mamy i dziecka ważne są przede wszystkim spokój i odpoczynek. Dlatego wizyty dalszej rodziny i znajomych odłóżmy w czasie, zwłaszcza gdy maluch jest wcześniakiem. Tłumy gości witające na świecie nowego członka rodziny i gratulujące jego mamie to nie najlepszy pomysł, przynajmniej na dwa tygodnie po porodzie i przywiezieniu dziecka do domu.
Jeśli maluch jakiś czas spędził w szpitalu w inkubatorze, wizyty warto jeszcze bardziej odłożyć w czasie. Pamiętajmy, że noworodki, a zwłaszcza wcześniaki nie mają jeszcze wykształconego układu odpornościowego i są narażone na wszelkie czynniki mogące niekorzystnie wpływać na ich samopoczucie.
Opieka nad noworodkiem w domu to przede wszystkim karmienie, przewijanie, kąpiele i pielęgnacja pępka oraz wrażliwej skóry dziecka.
Warto wiedzieć, że każdej młodej mamie przysługują po porodzie przynajmniej cztery wizyty położnej w ramach NFZ. To duże wsparcie dla rodziców, szczególnie gdy witają swoje pierwsze dziecko. Położna sprawdzi stan mamy w połogu i dziecka, pokaże, jak wykonywać czynności pielęgnacyjne przy noworodku, w razie potrzeby pomoże młodej mamie np. w zdjęciu szwów, gdy konieczne było szycie krocza, zmieni opatrunki i podpowie, jak zająć się wcześniakiem.
Rodzice wcześniaków mogą obawiać się, że zrobią kruszynce krzywdę podczas przewijania czy kąpieli – położna nauczy ich, jak wykonywać te czynności prawidłowo.
Warto też zawczasu skompletować rzeczy potrzebne dla noworodka w domu, tak by nie stresować się ich brakiem, gdy dziecko pojawi się już na świecie. Wyprawka dla noworodka do domu powinna zawierać ubranka, pieluszki, środki do pielęgnacji skóry, wanienkę, łóżeczko, specjalne bawełniane rękawiczki, by dziecko nie podrapało się paznokietkami, nożyczki do obcinania paznokci noworodka, butelkę do karmienia i laktator do odciągania pokarmu dla młodej mamy.
Pierwsze dni noworodka w domu – o czym jeszcze powinniśmy pamiętać?
Bardzo ważna jest odpowiednia temperatura powietrza w pomieszczeniu, w którym przebywa dziecko, zwłaszcza gdy mamy w domu wcześniaka. Nie powinna być ani zbyt niska, ani za wysoka. Optymalna wartość temperatury powietrza to 20-22 stopnie Celsjusza. W czasie kąpieli temperatura powietrza powinna być wyższa – około 25 stopni Celsjusza. Jest to bardzo ważne dla wcześniaków, ponieważ ich organizm łatwo się wychładza.
Równie ważna jest wilgotność powietrza. Zbyt niska, o co nietrudno w sezonie grzewczym, sprawi, że maluszkowi wysychać będą śluzówki i dziecko odczuwać będzie dyskomfort. Rozwiązaniem będzie nawilżacz powietrza, a nawet zwykła miseczka z wodą ustawiona w pokoju.
Kolejna istotna kwestia to pranie ubranek dla noworodka i pielęgnacja jego skóry. Ubranka zaleca się prać w specjalnych płynach przeznaczonych dla niemowląt i bardzo dokładnie płukać, a przed założeniem wyprasować. Ubranka powinny być przewiewne, z naturalnych materiałów pozwalających skórze dziecka oddychać. Zmieniamy je w razie potrzeby, czasem nawet kilka razy dziennie.
Skórę dziecka przemywamy przy każdej zmianie pieluszki, najlepiej samą wodą albo specjalną chusteczką. Nie musimy kąpać malucha codziennie, to mit.
Opieka nad niemowlakiem – kiedy wyjść na pierwszy spacer?
Świeże powietrze i światło dzienne są bardzo ważne dla rozwoju dziecka. Specjaliści zalecają, by na pierwsze spacery wychodzić z dzieckiem już po dwóch tygodniach od porodu – najpierw na kilkanaście minut, stopniowo wydłużając długość spaceru. Jeśli jednak mamy w domu wcześniaka, wyjście na pierwszy spacer należy dostosować do stanu zdrowia dziecka i koniecznie skonsultować to z lekarzem pediatrą.
Dobrym pomysłem jest też hartowanie dziecka, czyli stopniowe przyzwyczajanie go do niższych temperatur bez wychodzenia z domu. W tym celu ubieramy malucha tak jak do wyjścia na spacer i otwieramy okno w pokoju, ale tak, by nie narazić dziecka na przeciągi. Powinno to trwać na początku kilka-kilkanaście minut, a czynność tę możemy powtarzać nawet codziennie.
Oczywiście gdy dziecko jest wcześniakiem, należy zachować tu szczególną ostrożność i zadbać o to, by nie narazić go na wychłodzenie. Jeśli nie ma jednak wyraźnych przeciwwskazań lekarskich, także z maluchem urodzonym wcześniej należy jak najszybciej zacząć wychodzić na spacery.
Dieta
Pierwsze dni dziecka w domu to także przyzwyczajanie się mamy i malucha do karmienia piersią. Specjaliści zalecają karmienie dziecka piersią przez przynajmniej 6 pierwszych miesięcy życia, ponieważ mleko matki jest najbardziej odpowiednim dla dziecka pokarmem, zawierającym wszystkie niezbędne dla jego rozwoju składniki. Jeśli nie mamy możliwości karmienia piersią, rozwiązaniem jest wysokiej jakości mleko modyfikowane.
Mamy karmiące piersią powinny pamiętać o zbilansowanej diecie zawierającej składniki niezbędne dla prawidłowego rozwoju dziecka. Szczególnie ważne są witamina D, jod, żelazo, foliany oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega-3, w tym DHA. Wspomagają one rozwój mózgu i wzroku dziecka.
Zaleca się, by karmiąca mama przyjmowała dziennie wraz z pokarmem minimum 400-600 mg DHA, co jest dość trudne, jeśli nie lubi ona ryb morskich i rzadko uwzględnia je w diecie. W takiej sytuacji warto suplementować ten składnik, a można to w prosty i skuteczny sposób zrobić, wybierając suplement diety Omegamed Pregna dla kobiet w ciąży i karmiących mam. DHA można też podawać bezpośrednio dziecku w postaci np. suplementu diety Omegamed Baby+D 0+ przeznaczonego dla niemowląt od pierwszych dni życia.
Preparat ma łatwą do podania formę kapsułek typu twist off, których zawartość dodać można do mleka. Istotne jest, że DHA w Omegamed pochodzi z alg z kontrolowanych hodowli, z dala od otwartych akwenów morskich, w których woda może być zanieczyszczona metalami ciężkimi i innymi toksynami.
Pierwsze dni noworodka w domu to niezapomniane przeżycie dla rodziców. Warto maksymalnie skupić się wówczas na potrzebach dziecka, ale nie zapominać także o własnym komforcie. Pamiętajmy, że spokojny i zadowolony rodzić to także spokojniejsze i bardziej szczęśliwe dziecko. Cieszmy się zatem chwilami spędzonymi wspólnie i przywitajmy malucha z radością i spokojem, nawet jeśli pojawi się na świecie nieco wcześniej.
Zrównoważona dieta i zdrowy tryb życia są istotne dla zachowania zdrowia.
