Każdy troskliwy rodzic chce dla swojej pociechy jak najlepiej i przykłada wagę do jej rozwoju zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego oraz poznawczego. Odporność, umiejętność zapamiętywania oraz uczenia się i zdolność skupiania uwagi, czyli koncentracja, to trzy kwestie, o które warto szczególnie zadbać na wczesnym etapie rozwoju malucha. Wspieranie dziecka na tych polach z pewnością da dobre efekty i zaowocuje w przyszłości. Jak to zrobić? Podpowiadamy.
Sposoby na lepszą odporność dziecka
Dzieci rodzą się z tzw. odporności bierną, to znaczy z przeciwciałami otrzymanymi od mamy. W pierwszych kilku miesiącach życia dziecko wykształca własną, czynną odporność. W okresie wczesnego dzieciństwa często powtarzają się epizody gorszego samopoczucia, zwłaszcza gdy dziecko zaczyna mieć styczność z większą grupą rówieśników w żłobku, przedszkolu czy szkole.
Na szczęście jest kilka sprawdzonych sposobów na wspieranie odporności malucha. Pierwszy z nich to właściwa dieta. Do 2. roku życia zaleca się karmienie dziecka piersią – mleko mamy to najlepszy pokarm dla noworodka i niemowlęcia. Od 6. miesiąca można zacząć wprowadzać kolejne produkty i rozszerzać dietę dziecka o warzywa, owoce, kaszki i inne produkty. Zawierają one składniki korzystnie wpływające na rozwój dziecka, w tym witaminę C i D oraz cynk ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. W witaminę C bogate są sezonowe i cytrusowe owoce oraz warzywa, witaminę D znajdziemy w nabiale, żółtkach jaj i rybach morskich, zaś w cynk bogate są m.in. nasiona roślin (np. słonecznik).
Warto podawać dziecku także produkty zawierające niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Są to oleje roślinne (najlepiej tłoczone na zimno), nasiona i kiełki roślin, orzechy oraz tłuste ryby morskie, tofu i algi. Niektóre z tych produktów (orzechy) są alergenem, więc podając je dzieciom, zachowajmy ostrożność i uważnie obserwujmy ich reakcje. Pamiętajmy również o prawidłowej florze jelitowej malucha, czyli dostarczmy mu wraz z pokarmem pożyteczne bakterie probiotyczne. Są one obecne w mleku mamy, a także w jogurtach, maślance, kefirze czy kiszonych warzywach i owocach.
Świetnym sposobem na wzmocnienie odporności dziecka jest też hartowanie organizmu, czyli codzienne spacery, niezależnie od pogody. To także metoda na dostarczenie dziecku porcji ważnej dla odporności witaminy D3, która syntetyzowana jest w skórze pod wpływem działania na nią promieni słonecznych.
Oprócz tego maluch powinien się wysypiać i odpoczywać w ciągu dnia. Dotyczy to zwłaszcza dzieci we wczesnym okresie szkolnym, gdy nadmiar nowych obowiązków może powodować zmęczenie, a dziecko nie chce już przestrzegać poobiedniej drzemki.
Preparaty wspierające układ immunologiczny dla dzieci
W aptece kupić można wiele preparatów mających na celu wsparcie odporności dziecka. Suplementy diety na wzmocnienie odporności dla dzieci mogą zawierać zestaw witamin i składników mineralnych ważnych dla odporności oraz dodatkowe substancje takie jak kwasy omega-3. Warto sięgnąć zwłaszcza po te ostatnie, ponieważ niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe mają korzystny wpływ na rozwój dzieci, zwłaszcza dla pracy mózgu.
Dotyczy to zresztą także osób dorosłych, które rzadko jedzą tłuste ryby morskie i inne produkty bogate w DHA. Zalecana porcja dla noworodków i niemowląt to minimum 100 mg DHA dziennie. Na odporność ważna jest witamina D3 – zaleca się suplementowanie jej przez cały rok. Odpowiednia dawka dla dzieci to 400 j.m. dziennie dla noworodków i niemowląt i 600-1000 j.m. dla kilkulatków.
Co zrobić, żeby dziecko miało lepszą pamięć?
Pamięć to funkcja poznawcza bardzo ważna na każdym etapie życia. Dla młodego człowieka stanowi ona jeden w czynników warunkujących efektywne uczenie się, co istotne jest już we wczesnym okresie, a staje się kluczowe w wieku kilku lat, gdy maluch idzie do przedszkola, a później szkoły. Na poprawę tej funkcji zaleca się stosowanie specjalnych ćwiczeń.
Ćwiczenia na pamięć dla dzieci w wieku szkolnym, ale także młodszych, to na przykład uczenie się wierszyków i rymowanek, a także zapamiętywanie i odtwarzanie z pamięci tekstów (bajek). Takie ćwiczenia przeprowadzać najlepiej w formie zabawy, ponieważ dziecko bierze w nich wówczas chętnie udział i ma z nich większe korzyści (nauka poprzez zabawę jest bardziej efektywna).
Brak koncentracji u dziecka to dość częsty problem. Podobnie jak w przypadku trenowania pamięci można zaproponować ćwiczenia na koncentrację dla dzieci przedszkolnych i tych nieco starszych. Uczą one skupienia uwagi na jednej czynności lub słuchanym tekście, dzięki czemu dziecko jest w stanie przyswoić więcej informacji.
Do prawidłowego funkcjonowania mózgu i układu nerwowego dziecko potrzebuje pełnego zestawu witamin i składników mineralnych, które najlepiej jest dostarczać wraz z dietą. Koniecznym elementem dla pracy mózgu są też niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, przede wszystkim kwasy omega-3, a zwłaszcza DHA. Wybierzmy te pochodzące z kontrolowanych upraw alg morskich, wolnych od zanieczyszczeń toksycznymi substancjami, które mogą kumulować się w mięsie wolno żyjących ryb.
DHA to składnik budulcowy centralnego układu nerwowego, niezwykle istotny dla prawidłowego rozwoju mózgu i układu nerwowego dziecka. Zaleca się suplementowanie go w czasie ciąży i podawanie dziecku od pierwszych tygodni po porodzie [1, 2].
Dla najmłodszych dzieci dobrym wyborem są suplementy diety z omega-3 w postaci specjalnych kapsułek, których zawartość można dodać do mleka, na przykład suplement diety Omegamed Baby+D, który zawiera kwas DHA i dodatkowo witaminę D3. Dla kilkulatków wybrać można suplement diety Omegamed w postaci syropu, saszetek albo pastylek żelowych.
Literatura
- Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2020 tom 5, nr 4, strony 170–181.
- Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA 2014 T. 11 321-338.
Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut (zamiennik) zróżnicowanej diety. Zrównoważona dieta i zdrowy tryb życia są istotne dla zachowania zdrowia.
Kwas dokozaheksaenowy (DHA) przyczynia się do utrzymania prawidłowego funkcjonowania mózgu. Korzystne działanie występuje w przypadku dziennego spożycia DHA w ilości: 100 mg dla dzieci 0-2 roku życia; 250 mg dla dzieci > 2 roku życia. Spożywanie kwasu dokozaheksaenowego (DHA) wspomaga prawidłowy rozwój wzroku u niemowląt do 12. miesiąca życia. Korzystne działanie występuje w przypadku spożywania 100 mg DHA dziennie. Witamina D jest potrzebna dla prawidłowego wzrostu i rozwoju kości u dzieci. Witamina D przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego u dzieci.