Witamina D pełni kluczową rolę w rozwoju układu kostnego dziecka. Ma też duży wpływ na pracę układu odpornościowego oraz pracę serca. Witamina D wytwarzana jest głównie pod wpływem promieni słonecznych, co sprawia, że w pochmurne dni oraz jesienią i zimą nasz organizm nie otrzymuje wystarczającej jej dawki. Dlatego tak ważna jest suplementacja witaminy D u dzieci, a także w czasie ciąży i jej planowania.
Jaka dawka witaminy D jest wystarczająca dla dzieci? W jaki sposób można jej dostarczyć? Czym grozi niedobór witaminy D w organizmie dziecka? Odpowiadamy na te i inne pytania związane z rolą witaminy D w rozwoju dziecka.
Witamina D – czym jest i jakie są jej naturalne źródła?
Witamina D to nazwa grupy związków chemicznych rozpuszczalnych w tłuszczach. Wyróżnia się witaminę D1 – kalcyferol obecny głównie w tranie, witaminę D2 – ergokalcyferol znajdujący się w olejach roślinnych oraz witaminę D3, czyli cholekalcyferol, którego źródłem są przede wszystkim promienie słoneczne, a w diecie tłuste ryby morskie, żółtka jaj, śmietana i masło.
Witamina D3 nazywana jest „witaminą Słońca”. Witamina D3 jest syntetyzowana z cholesterolu pod wpływem działania promieni słonecznych na skórę. Jest to główne źródło witaminy D3 dla ludzkiego organizmu. Wraz z pożywieniem można jej dostarczyć, jedząc wspomniane już tłuste ryby morskie (na przykład makrelę czy halibuta), tran, żółtka jaj oraz masło, a także drożdże i grzyby.
W szerokości geograficznej, w jakiej leży Polska, promienie słoneczne zapewniają wystarczającą dawkę witaminy D jedynie w miesiącach letnich. Należy przy tym pamiętać, że ekspozycja skóry na Słońce musi być wówczas odpowiednio długa i intensywna, czyli przynajmniej 15 minut dziennie w pełnym Słońcu.
Kremy z filtrami UV zmniejszają dawkę promieni UV docierających do skóry, a co zatem idzie – produkcję witaminy D. W pochmurny letni dzień dociera do skóry odpowiednio mniej promieni słonecznych. Wrażliwa skóra dziecka często jest zaś chroniona przed Słońcem za pomocą nie tylko filtrów, ale i ubrania, także latem.
Witamina D dla dzieci – jaką pełni rolę i dlaczego jest ważna dla rozwoju dziecka?
Witamina D jest konieczna po to, by organizm ludzki funkcjonował właściwie. Nie chodzi tylko o rozwój i kondycję (gęstość) kości, ale także o układ odpornościowy. To dzięki witaminie D wchłaniane są w odpowiedniej ilości takie składniki pożywienia jak wapń i fosfor. Witamina D jest również niezbędna dla pracy mięśni, w tym mięśnia sercowego, budowy tkanek miękkich i funkcjonowania układu nerwowego.
Witamina D w rozwoju dziecka ważna jest jednak szczególnie ważna z uwagi na jego rozwój układu kostnego. Jeśli mamy wątpliwości, czy w diecie dziecka jest wystarczająca ilość tej witaminy, warto zasięgnąć porady lekarza.
Jaka dawka witaminy D dla dzieci jest właściwa?
Dzienna dawka witaminy D dla osób dorosłych to 400 j.m. Pamiętajmy przy tym, że suplementacja witaminy D uzależniona jest od pory roku i od tego, jak często korzystamy z kąpieli słonecznych. Podczas zimy i jesienią suplementacja witaminy D w naszej szerokości geograficznej to w zasadzie konieczność. Przed zajściem w ciążę i w jej trakcie zaleca się zwiększyć dawkę do 2000 j.m. witaminy D na dobę.
Suplementacja witaminy D dotyczy także, a nawet przede wszystkim, dzieci i młodzieży, u których zapotrzebowanie na „witaminę Słońca” jest nawet sześć razy większe niż w przypadku osób dorosłych. Suplementowanie witaminy D można zacząć już u noworodków.
Witamina D dla noworodka powinna być podawana w dawce 400 j.m. od pierwszych dni życia niezależnie od sposobu karmienia (pierś/mleko modyfikowane). Dla niemowląt powyżej 6. miesiąca życia zalecana dawka to 400-600 j.m. dziennie
Dawka witaminy D odpowiednia dla dzieci po ukończeniu 1. roku życia to 600–1000 j.m. dziennie. Ilość suplementowanej witaminy D należy dostosować do pory roku. Przyjmuje się jednak, że w Polsce można i warto suplementować witaminę D przez cały rok, zarówno w przypadku dzieci, jak i osób dorosłych.
Najlepsza witamina D dla dzieci – czyli jaka?
Witamina D dla dzieci starszych dostępna jest jako lek lub suplement diety w kroplach oraz w kapsułkach. Suplementy diety służą do profilaktycznego podawania witaminy D. Warto wybrać produkt sprawdzonego producenta i kierować się opinią specjalistów. Można też zasięgnąć rady lekarza lub farmaceuty.
Preparaty z witaminą D dla noworodków i niemowląt najczęściej mają postać kapsułek twist-off, których zawartość podaje się bezpośrednio na język. Można też wymieszać zawartość kapsułki z mlekiem, co sprawdzi się zarówno w przypadku dzieci karmionych piersią, jak i tych karmionych butelką. Pamiętajmy przy tym, że mleko modyfikowane często ma już w swoim składzie witaminę D, więc sprawdźmy jej ilość i skonsultujmy się z lekarzem pediatrą.
W aptekach znajdziemy również preparaty łączone zawierające zamiast samej witaminy D połączenie dwóch zalecanych dla niemowląt składników: witaminę D z DHA. Takie rozwiązanie jest bardzo wygodne i dzięki niemu dziecko od razu otrzymuje 2 razy więcej korzyści, a rodzice mają pewność podawania dziecku dwóch zalecanych składników.
